استان خوزستان، مرکز خوز(شکر)، نقطه آغاز نفت و گاز کشور و یکی از استانهای نسبتاً پهناوریست که در منتهی الیه جنوب غرب ایران واقع گردیده، به گونهای که از شمال با استان لرستان، شمال شرقی با استان چهارمحال و بختیاری، از شمال غربی با استان ایلام، از شرق با استان کهکیلویه و بویراحمد، از جنوب شرقی با استان بوشهر، از جنوب با خلیج همیشه فارس و از غرب با کشور عراق مرز مشترک دارد.
از نظر وسعت، در رده سیزدهم و از نظر جمعیت در رتبه پنجم استان های کشور واقع شده، مرکز آن شهر اهواز و علاوه بر آن ۲۷ شهرستان دیگر را نیز در بر می گیرد . این شهرستانها شامل دزفول، آبادان، بندرماهشهر، بهبهان، مسجدسلیمان، ایذه، شوشتر، شوش، خرمشهر، اندیمشک، شادگان، دشت آزادگان، رامهرمز، باغ ملک، لالی، امیدیه، گتوند، اندیکا، رامشیر، هندیجان، هفتگل، هویزه، کرخه، کارون، حمیدیه، باوی و آغاجاری میباشد.
استان خوزستان از لحاظ تاریخی، از قدیمیترین مناطق فلات ایران محسوب میشود، که پیشینه سکونت انسان در آن به ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و شکلگیری تمدن عیلام در هزاره سوم قبل از میلاد، بازمیگردد. همچنین این استان دارای نقاط دیدنی طبیعی فراوان نیز بوده و اقلیم های مختلفی اعم از کوه، جنگل، منطقه ساحلی و … به همراه پهناورترین دشت پست کشور را در خود جای داده است.
از جمله آثار تاریخی این استان می توان به معبد چغازنبیل، کوه تنگوان(دروازه ورودی به شهر آوان در تمدن عیلامی)، هفت تپه، منطقه باستانی کول فرح(ایذه)، منطقه باستانی اشکفت سلمان(ایذه)، منطقه باستانی چغا تپه(گتوند)، تاریشا(اشکفت سلمان)،کاخ اَپَدَنِ یا همان آپادانا(شوش)،قلعه شوش، کانال داریون(شوشتر)، تندیس سردار پارتی، مجموعه آبشارها و آسیابهای آبی(شوشتر)، قلعه سلاسل(شوشتر)، پل بند لشکر(شوشتر)، پل بند شادروان(شوشتر)، رودخانه دست کند گرگر(شوشتر)، پل قدیم(دزفول)، آسیابهای آبی دزفول، بند میزان(شوشتر)، شهر ارجان(بهبهان)، شیخ سلیمو(قلعه رستم)(گتوند) و… که بیشتر این آثار ارزشمند در سازمان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است، اشاره کرد.
پیش شماره تلفن های ثابت در این استان ۰۶۱ بوده و خطوط تلفن دائمی اوپراتور همراه اول با ۰۹۱۶ شروع می شود . همچنین پلاک گذاری خودروهای این استان با کدهای ایران ۱۴ ، ۲۴ و ۳۴ انجام می گردد که کد۱۴ جهت راهنمایی ورانندگی شهرستان اهواز منظور شده و کدهای ۲۴ و ۳۴ جهت سایر شهرستان های این استان در نظر گرفته شده است. به گونه ای که حرف(ب) جهت آبادان، حرف(ج) جهت خرمشهر، حرف(د) جهت دزفول، حرف(س) جهت بهبهان و آغاجاری، حرف(ص) جهت مسجد سلیمان و اندیکا، حرف(ط) جهت بندر ماهشهر، حرف(ق) جهت دشت آزادگان و هویزه، حرف(ل) جهت رامهرمز، رامشیر و هفتکل، حرف(م) جهت اندیمشک، حرف(ن) جهت شوشتر و گتوند، حرف(و) جهت شوش، حرف(ه) جهت شادگان و بندر ماهشهر و حرف(ی) جهت ایذه اختصاص یافته است. سایر شهرستانهای این استان نیز تحت پوشش پلاک گذاری این چهارده مرکز قرار می گیرند .
خوزستان از شمال و شرق توسط رشته کوههای زاگرس احاطه شدهاست. این استان شامل دو منطقه کوهستانی و جلگهای است. کوه زنگلاب، کوه چو، زردکوه، شاویش، آببندان، مامازاد، کوه سیاه و کوه چال، از جمله کوههای آن هستند که کوه زنگلاب با ارتفاع ۳۳۷۵ متر مرتفع ترین آن ها می باشد. خوزستان پرآبترین استان ایران است. پنج رود بزرگ که از زاگرس سرچشمه میگیرند، زمینهای جلگه خوزستان را سیراب کرده و بهطور مستقیم یا غیرمستقیم، به خلیج فارس میریزند. کارون بزرگترین این رودها، بزرگترین رودخانه ایران است و کرخه سومین رود بلند ایران . رود دز نیز که از زاگرس مرکزی سرچشمه می گیرد با حجم بالای آب در طول تاریخ، شریان حیاتی کشاورزی متمرکز در منطقه بودهاست. همچنین رودهای مارون و هندیجان(زهره) که از کهگیلویه سرچشمه میگیرند، پس از گذر از هندیجان به خلیج فارس میریزند. جلگه خوزستان شیب کمی دارد و در برخی از نقاط آن گنبدهای نمکی موجود است که نقش عمدهای در شور کردن اراضی و آبها دارد.
در سال ۱۲۸۷ خورشیدی نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه، در شهر مسجدسلیمان در خوزستان حفر و نفت از آن استخراج شد. این چاه که به «چاه شماره یک» مشهور است، نخستین چاه نفت در جهان است که از آن در مقیاس صنعتی، نفت استخراج شده و اولین گام در تأسیس صنعت نفت ایران بودهاست. چاه شماره یک هماکنون به صورت موزه، تحت مدیریت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ایران(NISOC) اداره میشود. استان خوزستان غنیترین استان ایران در زمینه منابع نفت و گاز است که در حال حاضر، عمده درآمد کشور از راه صدور این دو محصول حاصل میشود.
اهواز، مرکز صنایع پخش نفت و گاز در خوزستان و تمامی مناطق نفتخیز در جنوب، غرب و شرق ایران است. پالایشگاه آبادان، پتروشیمی بندر امام و پتروشیمی ماهشهر از جمله صنایع وابسته به نفت در این استان هستند.
کارخانجات ذوب و فولادسازی و محصولات آهنی و فولادی و لولهسازی از جمله صنایعی هستند که تأثیر بسزایی در اقتصاد منطقه و استان دارند. از جمله این مجموعهها میتوان به لولهسازی خوزستان، گروه ملی صنعتی فولاد ایران، شرکت فولاد خوزستان، نورد کاویان و شرکت نورد و لوله اهواز اشاره کرد.
آب فراوان رودهای کارون، کرخه، هندیجان(زهره)، جراحی، مارون، اروندرود و دز که معمولاً پرآبترین رودهای ایران هستند و ساختار جلگهای استان خوزستان، قابلیت بالقوه کشاورزی فراوانی در آن ایجاد کردهاست. جدا از کشاورزی سنتی و نیمه مکانیزه محصولات سنتی (مثل برنج، گندم، مرکبات و صیفیجات)، نیشکر هم به صورت صنعتی در قالب طرح توسعه نیشکر و صنایع جانبی استان خوزستان در ابعاد جغرافیایی وسیعی کاشته شده و مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. از جمله صنایع جانبی قدیمی نیشکر در خوزستان، مجتمع کاغذسازی هفتتپه است که از دیرباز با استفاده از ضایعات نیشکر به تولید کاغذ میپردازد.
اگر قصد سفر تفریحی دارید، استان خوزستان به جز فصل تابستان(به خاطر گرمای شدید)، در سایر اوقات سال برای سفر مناسب است. در سرمای زمستان میتوانید به آبادان و خرمشهر و شهرهای بندری آن سفر کنید، در فصل بهار نقاطی از جمله اندیمشک، شوش، شوشتر و… می توانند محل مناسبی برای تفریح شما باشند. البته در نیمه دوم فصل تابستان نیز سیاحت در نخلستان های این استان(به شرط کسب اجازه از مالکین خونگرم این استان و تحمل گرما) جذاب و دلنشین است.
در زیر تصاویر منتخب از نقاط دیدنی استان خوزستان برای شما قرار داده شده است:












