استان سیستان و بلوچستان دومین استان پهناور کشور در جنوب شرقی ایران میباشد و از نظر جمعیتی از کم تراکمترین استانهای کشور است. این استان از شمال به استان خراسان جنوبی و از شمال شرقی به کشور افغانستان، از شرق به کشور پاکستان، از جنوب به دریای عمان و از مغرب به استان کرمان و از جنوب غربی به استان هرمزگان محدود میشود.
استان پهناور سیستان و بلوچستان از نظر جمعیتی در رتبه دهم و از نظر مساحت در رتبه دوم استان های کشور قرار دارد. این استان دارای ۲۳ شهرستان و شهرستان زاهدان مرکز استان می باشد. منطقه بلوچستان جنوب استان را در برگرفته است و از ۱۸ شهرستان از جمله: زاهدان، میرجاوه، خاش، سراوان، ایرانشهر، نیکشهر، چابهار، سرباز، راسک، تفتان، دشتیاری کنارک، دلگان، مهرستان، سیب وسوران، بمپور، قصر قند، فنوج تشکیل می گردد. منطقه سیستان نیز شمال استان را در برگرفته است و شامل ۵ شهرستان زابل، زهک، نیمروز، هامون و هیرمند می باشد.
پیش شماره تلفن های ثابت در این استان ۰۵۴ بوده و خطوط تلفن دائمی اوپراتور همراه اول با ۰۹۱۵ شروع می شود. همچنین پلاک گذاری خودروهای این استان با کد ایران ۸۵ و ۹۵ انجام می گردد، که کد ۸۵ جهت راهنمایی و رانندگی زاهدان منظور شده و کد ۹۵ جهت سایر شهرستان های این استان در نظر گرفته شده است. به گونه ای که حرف(ب) جهت زابل، حرف(ج) جهت ایرانشهر، حرف(د) جهت خاش، حرف(س) جهت سراوان، حرف(ص) جهت نیکشهر، حرف(ط) جهت سرباز، حرف(ق) جهت چابهار اختصاص یافته و بقیه شهرستان های این استان زیر نظر این ۹ مرکز شماره گذاری می شوند.
از پدیدههای هواشناسی قابل توجه استان سیستان و بلوچستان میتوان به بادهای شدید موسمی، طوفان شن، رگبارهای سیل آسا، رطوبت زیاد و مه صبحگاهی اشاره کرد. از آنجایی که فصل گرما طولانیتر از فصل سرماست و حداقل دما به ندرت به صفر درجه سانتی گراد میرسد، امکان رویش گیاه در زمینهای آبی آن تقریبا در کل سال امکانپذیر است.
بلنتدرین نقطه در استان سیستان و بلوچستان، کوه تفتان با ارتفاع تقریبی ۴۰۴۲ متر و مهمترین رود جاری در این استان رود هیرمند می باشد.
استان سیستان و بلوچستان برای فعالیتهای زراعی در تمام فصول سال شرایط مساعد دارد. در شهرستان سراوان خرما، مهمترین محصول کشاورزی است. شهرستان سراوان با دارا بودن نخلستانهای عظیم به عنوان قطب تولید خرما و در نوع خود بهترین خرمای مضافتی ایران را داراست.دیگر محصولات از قبیل: گندم، محصولات گلخانهای و جو، انار، انگور، برنج، پرتقال، لیمو، گوجه نیز در شهرستان سراوان کشت میشود.
در حال حاضر عمدهترین محصولات مورد کشت در بخش باغی شهرستان چابهار شامل موز، انبه، چیچک، لیمو، گواوا و کنار و در بخش زراعی، سبزی و صیفی و محصولات جالیزی میباشد. همچنین میوههایی همچون نارگیل و خربزه درختی را دارا میباشد.
در حال حاضر عمدهترین محصولات مورد کشت در بخش باغی شهرستان چابهار شامل موز، انبه، چیچک، لیمو، گواوا و کنار و در بخش زراعی، سبزی و صیفی و محصولات جالیزی میباشد. همچنین میوههایی همچون نارگیل و خربزه درختی را دارا میباشد.
استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط منطقه ای و تاریخ کهنی که در پیشینه خود دارد، دارای مناطق گردشگری، تفریحی و تاریخی قابل توجهی است که می توان روستای درک چابهار، ساحل بندر چابهار، ساحل مکران سیستان، بندر چابهار، بندر کنارک، کوه خواجه زابل، کوه های مینیاتوری چابهار، تالاب لیپار چابهار، بندر گواتر چابهار، گورستان جن چابهار، قلعه پرتقالی های چابهار، شهر سوخته زابل و …. را نام برد.
یکی از اصلیترین غذاهای محلی استان سیستان و بلوچستان کشک زرد است. کشک زرد غذایی مقوی مربوط به شهر زابل است که معمولا در روزهای سرد زمستان به عنوان صبحانه مصرف میشود و مادهی اصلی تشکیلدهندهی آن نوعی کشک زرد خانگی است. اوجیزک زابلی و آبگوشت سیستانی نیز از جمله غذاهای معروف منطقه سیستان و بلوچستان محسوب میشوند. آبگوشت سیستانی با استفاده از ادویههای خاصی پخته میشود و عطر و طعم مخصوص به خود را دارد.
سوزندوزی، سکه دوزی، آیینه دوزی و سفالگری از سوغاتیهای استان سیستان و بلوچستان است.
در زیر تصاویری منتخب از اماکن گردشگری استان سیستان و بلوچستان قرار داده شده است:











